Beijing Rebels: Yin Sanr strijdt tegen het Chinese onderwijssysteem

Afgelopen augustus bracht het Chinese Ministerie van Cultuur een zwarte lijst naar buiten met 120 liedjes die volgens de Chinese overheid ‘obsceen zijn en de sociale moraal beschadigen’. Nummers die daarom niet meer te vinden zijn op streaming-websites of te horen zijn in karaokebars en tijdens live optredens. De eerste 17 plekken van deze lijst neemt rapgroep Yin Sanr voor hun rekening door hun kritische teksten over onder andere het expansionisme van Beijing. Filmmaker Raymond Verhoef reisde afgelopen zomer af naar het land van de Draak om de documentaire Beijing Rebels te maken over het hiphoptrio en hun dagelijkse struggle met de Chinese autoriteiten. In gesprek met HIJS vertelt hij wat hij daar zoal meemaakte.

docubeijingrebels20154

Yin Sanr is een controversiële hiphopformatie uit Beijing die al sinds 2006 aan de weg timmert en inmiddels een grote fanbase heeft opgebouwd. Dat laatste is een gegeven waar de Chinese overheid niet blij mee is. Vanwege hun sociaal kritische teksten en hun roep om meer vrijheden in het land zien zij de groep liever vertrekken. Hun albums zijn op dit moment verboden en optredens zijn van de planning gehaald. Tijdens ons gesprek vertelt Raymond dat Yin Sanr in september zelfs nog opgepakt werd. Volgens de politie wegens ‘wietgebruik’, maar zelf weten ze wel beter. Raymond: “Ze werden in het vliegtuig gearresteerd en met hoofdkappen afgevoerd. Op het politiebureau, waar het gebruik van geweld overigens niet ongebruikelijk is, wordt dan gezegd: ‘pis maar in het potje!’ En dan blijkt dat ze geblowd hebben. Maar tijdens het verhoor bleek ook dat hun telefoons al maandenlang afgetapt werden. Er blowen zoveel mensen in China, en hun telefoons worden ook niet afgetapt.” Dit soort praktijken is niet de enige manier waarop geprobeerd wordt het hiphoptrio te laten zwijgen. “Ik heb gehoord dat clubeigenaren worden benaderd door mensen van de overheid die komen vertellen dat de groep er nooit mag komen optreden”, vertelt Raymond. “Als het optreden wel doorgaat dan kunnen ze de club sluiten of een hoge boete verwachten.”

docubeijingrebels20151

Het is daarom niet zo gek dat zowel de rapformatie als de fans huiverig zijn. “Ik wilde graag mensen op straat filmen en fans voor de camera krijgen”, vertelt Raymond. “Yin Sanr is best bekend in Beijing, ze hebben hits gehad en mensen kennen het echt wel. Maar als ik er naar vraag op straat en mensen willen überhaupt al iets vertellen dan zeggen ze dat ze de muziek en de beats tof vinden, en leuke shows hebben. Er wordt met geen woord gesproken over hun teksten. Maar vaak is het al zo dat zodra ik mijn camera erbij pak, ze bang worden en helemaal niks meer willen vertellen.” Niet alleen de mensen op straat, ook Yin Sanr zelf laat niet snel het achterste van hun tong zien. “Je wilt iets specifieks horen, bijvoorbeeld waarom ze iets kut vinden van de overheid. Maar vaak krijg je ‘I don’t wanna talk about it’ te horen. Het is moeilijk om iets los te krijgen.” En er waren meer ongewone werkomstandigheden. Omdat Yin Sanr bijvoorbeeld al een vermoeden had dat hun telefoons afgetapt werden, gebruikten zij in plaats van Whatsapp WeChat, een zelfde soort programma. En zelfs daarbij werd nog extra opgelet. Raymond: “Er werd nooit een locatie genoemd als we afspraken. Ik moest op de hoek van de straat wachten, daar werd ik opgehaald met een auto en dan gingen we naar een locatie. Er werd nooit van te voren verteld waar we heen gingen.” Voor de communicatie ging Raymond op pad met een Chinese student als tolk. Toch mocht zij niet overal bij zijn. “Yin Sanr heeft liever geen Chinese pottenkijkers, die zouden zomaar hun mond voorbij kunnen praten. Ze zijn daar heel bang voor omdat ze een flink aantal joints wegroken op een dag. Ze willen niet dat landgenoten dat zien.”

docubeijingrebels20156

Hiphopkids in China
Toch was Jia Wei, frontman van Yin Sanr, blij met de benadering van Raymond. “Dat vond ’ie heel tof. Hij had al vaker verzoekjes gehad maar daar heeft hij meestal nee tegen gezegd. Maar ik had uitgelegd dat ik een eerlijk verhaal wilde maken en ook iets over de stad Beijing wilde vertellen”, vertelt hij. “Dat vonden ze een goed idee. Ze vonden het vooral tof dat we uit Nederland kwamen, met onze wietcultuur. Dat soort dingen, die vrijheid, vinden zij heel belangrijk. Dat hielp wel een beetje.” Jia Wei vindt het belangrijk om te vertellen wat er in China gebeurt, dat is de reden dat hij hiermee doorgaat, legt Raymond uit. “Hij heeft een ontzettende hekel aan het schoolsysteem in China, daar wordt je alleen geleerd om in dienst van het land te staan. Dat soort dingen houden hem bezig en daarom is hij begonnen met rappen. Langzaamaan is de tegenstand van de overheid begonnen, doordat zij steeds meer op de radar van de overheid verschenen én hiphop steeds populairder wordt in China. Vroeger mochten hiphopartiesten doen en laten wat ze wilden, maar doordat die verboden lijst voor zo’n 80 procent bestaat uit hiphop blijkt wel dat de overheid er meer aandacht aan besteedt. Waarschijnlijk doordat het genre groter en groter wordt.” Misschien onverwachts maar de rapscene in China is door de jaren heen een grote underground scene geworden. De Chinese kids houden van Amerikaanse rap, luisteren naar Tupac en Wu-Tang Clan en zien er volgens Raymond ook allemaal heel ‘hiphop’ uit. Het grote verschil met bijvoorbeeld Amerika, is dat niemand in China er rijk van wordt én dat zo ongeveer alles wordt gecontroleerd door de Chinese overheid. “Wanneer een artiest een cd heeft gemaakt, gaat ie eerst naar het Ministerie van Cultuur voordat hij pas gereleased kan worden. Als zij de cd niks vinden kan hij niet uitgebracht worden”, vertelt Raymond. Er wordt dus streng gecontroleerd op Chinese rap, Amerikaanse nummers daarentegen worden gewoon allemaal gedraaid. Raymond: “De meeste Chinezen verstaan toch geen Engels dus de overheid laat dat maar. Toen ik in Beijing was trad Mobb Deep bijvoorbeeld op. Zij kunnen gewoon alle scheldwoorden gebruiken, puur omdat het in het Engels is.”

docubeijingrebels20152

Raymond legt uit dat Chinese hiphop over het algemeen mierzoete rap zonder boodschap is. Juist daarom werd hij zo geïntrigeerd door Yin Sanr. “Ik vind dat zij hele interessante muziek maken. Ik houd van rap met een boodschap dat de essentie van het genre vasthoudt. Zij doen dat, en ik vind het interessant dat zij dat doen in een land waar dat niet zo vanzelfsprekend is. Ik wil deze gasten een stem geven aan een internationaal publiek.” Daarnaast wil hij ook graag een andere kant van China laten zien. “De hoofdpersoon in Beijing Rebels is een rapper, maar dit wordt niet alleen een film over de hiphopscene in Beijing. Het is een persoonlijk verhaal van het leven en de strijd van Jia Wei, in China. Vaak als je met mensen over dat land praat dan denken ze dat het allemaal grijze, vervuilde steden zijn waar mensen nog in hele oude en slechte kleding rondlopen. Maar het zijn hele moderne steden. Ik wil die andere kant belichten. Ik ben fan van de stad Beijing en dit is een ode daaraan.”

Zodra de docu verschijnt hitten we je natuurlijk. De eerste beelden én een track van Yin Sanr (voor als je benieuwd bent naar hoe Chinese rap klinkt) check je hieronder:

Geplaatst door bowie op 19 november 2015