Van Nigeria naar Hollywood: Jidenna is de next big ting

Als er van je eerste single al een remix met Kendrick Lamar verschijnt, je track vervolgens in de sleutelscene van een Oscar-winnende film Moonlight terecht komt, en je de opvolger ervan mag performen in Marvel’s Luke Cage, één van de hardst buzzende Netflix series van het afgelopen jaar, dan mag je vaststellen dat er iets bijzonders aan de hand is. Het gebeurde allemaal met Jidenna, een man die vanuit het niets lijkt binnen te komen in de bovenste regionen van de hiphopwereld, maar The Chief is al langer bezig dan zijn plotselinge opkomst doet vermoeden. Laat ons je aan hem voorstellen.

Jidenna betekent “omhels de vader” in het Igbo, niet geheel toevallig de moerstaal van zijn vader. Zijn moeder is een blanke boekhouder uit Wisconsin, zijn vader een activist en professor computerwetenschappen uit Nigeria. Hij werd geboren in de VS, maar het gezin verhuisde al snel naar Nigeria. Daar hadden ze geen gemakkelijke tijd, met landgenoten die (ten onrechte) aannamen dat zijn gestudeerde en vooraanstaande vader wel rijk moest zijn. “Toen ik vijf jaar oud was, werd mijn familie bestolen in een gewapende overval”, “vertelde hij in een open brief. “Mijn moeder werd geslagen, familieleden werden ontvoerd en ik werd in mijn voet geschoten. Zoals altijd met kidnappings, waren mensen waarvan aangenomen werd dat ze rijk zijn het doelwit. In dit geval was dat mijn vader, vanwege zijn prominente positie in de gemeenschap.”

De familie verhuisde vijf jaar na die traumatische ervaring terug naar Amerika. Door Jidenna’s blanke moeder heeft hij een lichte huidskleur, wat volgens hem in Nigeria, net als zijn Amerikaanse paspoort, als potentieel teken van rijkdom gezien werd. In A Bull’s Tale, de openingstrack van zijn pas verschenen debuutalbum, vertelt Jidenna over hoe hij terugreist naar Nigeria na de dood van zijn vader. Hij is dan nog altijd op zijn hoede voor ontvoeringen, maar dat wil niet zeggen dat hij geen warme band met het land van zijn vader onderhoudt. Hij roemt de Nigeriaanse invloed op zijn geluid: “Zelfs als de productie niet Afrikaans voelt, de vocal delivery — door je neus zingen. Nigeriaanse highlife muziek specifiek. Dat was de eerste muziek die ik als kind hoorde. Door je neus zingen is iets dat ik vaak doe, en dat is geworteld in mijn erfgoed.”

Die invloed ligt er bij Jidenna misschien niet altijd dik bovenop, maar uit zich dus wel in subtielere elementen als een vocale techniek. Dat geeft hem een eigen handtekening in een toegankelijk geluid, dat behendig laveert tussen poppy tracks en stevige hiphopbangers. Zijn stem doet bij vlagen aan die van Drake denken, maar Jidenna is losser, minder zwaarmoedig en nukkig dan de Canadese superster. En Jidenna’s eigen smoel zit niet alleen in zijn geluid, ook in de manier waarop hij zich presenteert valt hij bijzonder op.

Op de middelbare school was Jidenna al actief als rapper in de groep Black Spadez. In 2003 brachten ze een album uit, dat tegelijk hun afstudeerproject was aan de Milton Academy. Hij werd aangenomen bij de prestigieuze Harvard-universiteit, wat hij uiteindelijk afsloeg om sound engineering te studeren aan Stanford. Ondanks die keuze voor zijn muziek, duurde het lang voordat Jidenna definitief doorbrak als rapper. De eigenzinnige zangeres Janelle Monáe zag iets in hem, een bood hem een deal aan op haar label Wondaland Records. Daar werd in 2015 zijn eerste single Classic Man uitgebracht, en Jidenna had er een bonafide zomerhit mee te pakken. De track was een perfecte introductie, omdat het naast een uiterst catchy refrein ook zijn klassieke kledingstijl benadrukte.

Jidenna kleedt zich namelijk consequent alsof hij zich klaarmaakt voor een avond stappen in de meest trendy clubs. Van 1930. “Now they say ‘Jidenna why you dressing so classic?’ / I don’t want my best dressed day in a casket!”, geeft hij zelf als uitleg voor zijn scherpe kledingstijl in de track Long Live The Chief. Het is dezelfde absolute banger waarmee hij als zichzelf te zien was op het podium van de nachtclub in Netflix-hit Luke Cage. Naast veteraan Method Man is hij één van de weinige rappers die daadwerkelijk een gastrolletje in de sterk door hiphop beïnvloede serie spelen. Een uitgelezen kans om zichzelf te presenteren aan een nieuw publiek, maar het was niet de eerste keer dat hij een muzikale rol in een prestigieuze productie vervulde.

Zoals gezegd was zijn eerste single ook al te horen in het Oscar-winnende drama Moonlight, over een zwarte man die opgroeit in een Amerikaans ghetto, en worstelt met zijn homoseksuele geaardheid in een wereld geregeerd door machismo. De film wordt onder meer geroemd om zijn prachtig gekaderde cinematografie, en het script dat zowel clichés als taboes over homoseksualiteit en zwarte Amerikanen doorbreekt. “Ik kon me niet voorstellen dat zo’n bouncy fun-ass plaat paste in die scène”, zegt Jidenna over hoe de film zijn track gebruikte. De film kiest echter voor een chopped and screwed remix van Classic Man. De verbouwing van de track, en de manier waarop de vibe ervan daardoor haaks op de inhoud staat, is een subtiele verwijzing is naar de innerlijke conflicten van de hoofdfiguur van de film, en hoe hij zich naar buiten toe presenteert. “Om het screwed te horen op die plek in het verhaal was meesterlijk” vond Jidenna. “Classic Man gaat niet zo zeer over de stijl, maar over het karakter. Het is mooi hoe Moonlight dat matchte: Dit karakter probeerde zichzelf te vinden. Geweldig hoe Moonlight in essentie gaat over wat het betekent om een man te zijn in je wijk, in de maatschappij, en toevallig is de hoofdpersoon verliefd op deze andere man.”

Met de recente Oscarwinst van de film lijkt Jidenna’s debuutalbum in een gespreid bedje terecht te komen. Ook al komt de plaat bijna twee jaar na zijn debuutsingle pas uit (die overigens niet op het album staat), al die gunstige promotie daarin had helemaal niks uitgemaakt als het album geen kwaliteit herbergde. Maar The Chief is een plaat vol persoonlijkheid geworden, met strakke raps, pakkende melodieën en een paar kneiters van beats. Hier en daar vliegt hij even uit de bocht en wordt er iets te opzichtig op de Top 40 gemikt (met name in Trampoline), maar over het algemeen blijkt de Nigeriaans-Amerikaanse rapper over een boeiend verhaal te beschikken, dat breekt met standaard rap-idiomen in een stijl die even fris als toegankelijk is. Een Classic Man om in de gaten te houden.

Geplaatst door Jaap van der Doelen op 24 maart 2017